ژنیکوماستی Gynecomastia،بزرگ شدن سینه آقایان:درمان با ورزش و لیزر
ژنیکوماستی بزرگ شدن بافت غده سینه مرد است. در دوران طفولیت، بلوغ، و در مردان میانسال و مسن، ژنیکوماستی می‌تواند رایج باشد. ژنیکوماستی باید از pseudogynecomastia یا lipomastia متمایز باشد، که به حضور رسوبات چربی در ناحیه سینه مردان چاق اشاره کرد. ژنیکوماستی حقیقتا ناشی از رشد غده‌ای یا بافت سینه است که در مردان کمی ظاهر می‌شود. این بیماری شایع‌ترین دلیل ارزیابی پزشکی سینه مرد است.
چه چیزی باعث ایجاد ژنیکوپلاستی می‌شود و چقدر دوام دارد؟
ژنیکوماستی ناشی از عدم تعادل در سطوح هورمون‌ها است که در آن سطوح استروژن (هورمونهای زنانه) نسبت به سطح آندروژن‌ها (هورمونهای مردانه) افزایش می‌یابد. ژنیکوماستی در نوزادانی که به طور طبیعی رشد می‌کنند و یا پسران بالغ که با گذر زمان خودشان رفع می‌شود به عنوان ژنیکوماستی فیزیولوژیک شناخته شده است.
همه افراد، چه مرد و چه زن، دارای هورمونهای زنانه (استروژن) و هورمونهای مردانه (آندروژن) هستند. در دوران بلوغ، سطوح این هورمون‌ها ممکن است در سطوح مختلف نوسان داشته و افزایش یابند و منجر به حالت موقت می‌شود که در آن غلظت استروژن نسبتا بالا است. مطالعات مربوط به شیوع ژنیکوماستی در نوجوانان عادی نتایج بسیار متفاوتی را به دست آورده‌اند، که میزان شیوع آنها به میزان کم 4 درصد و میزان بالای 69 درصد از پسران نوجوان ارزیابی شده است. این تفاوتها احتمالا از تغییرات در آنچه که طبیعی در نظر گرفته می‌شود می‌باشد و سنین مختلف پسران در مطالعات مورد بررسی قرار گرفتند.
ژنیکوماستی ناشی از تغییرات گذرا در سطوح هورمون با رشد، معمولا در طول شش ماه تا دو سال خود به خود از بین می‌رود. گاهی اوقات، ژنیکوماستی که در بلوغ رشد می‌کند بیش از دو سال ادامه دارد و به ژنیکوماستی وابسه به بلوغ مداوم اشاره دارد.
چه بیماری‌ها و عارضه‌هایی باعث به وجود آمدن ژنیکوماستی می‌شوند؟
تعدادی از عارضه‌های پزشکی نیز ممکن است منجر به ژنیکوماستی شوند:
- نشان داده شده است که سوء تغذیه و شروع تغذیه مجدد (بهبودی از سوء تغذیه) هر دو یک محیط هورمونی ایجاد می‌کنند که ممکن است منجر به ژنیکوماستی شود. به همین ترتیب، سیروز کبد، متابولیسم هورمونهای طبیعی را تغییر می‌دهد و ممکن است منجر به ژنیکوماستی شود.
- اختلالات اندام جنسی مردان (بیضه‌ها) می‌تواند منجر به کاهش تولید تستوسترون و سطوح نسبتا بالای استروژن، و منجر به ژنیکوماستی شود. این اختلالات ممکن است ژنتیکی باشند، مانند سندرم کلاین فلتر، یا به دست آمده به علت تروما، عفونت، کاهش جریان خون یا پیری. سرطان‌های بیضه همچنین ممکن است هورمون‌هایی را ترشح کنند که باعث ایجاد ژنیکوماستی می‌شود.
- سایر عارضه‌هایی که با یک محیط هورمونی تغییر یافته در بدن همراه هستند و ممکن است در ارتباط با ژنیکوماستی باشند، نارسایی مزمن کلیه و پرکاری غده تیروئید می‌باشند. به ندرت، سرطان‌هایی غیر از تومورهای بیضه ممکن است هورمون‌هایی ایجاد کنند که می‌تواند باعث ایجاد ژنیکوماستی شود.
چه داروهایی باعث به وجود آمدن به ژنیکوماستی می‌شوند؟
ژنیکوماستی همچنین می‌تواند یک عارضه جانبی ناشی از تعدادی از داروها باشد. نمونه‌هایی از داروهایی که می‌توانند در ارتباط با ژنیکوماستی باشند عبارتند از:
- اسپیرونولاکتون (Aldactone) یک داروی پیشاب آور که دارای فعالیت ضد آندروژنی است.
- مسدود کننده‌های کانال کلسیم مورد استفاده برای درمان فشار خون بالا (مانند نیفیدیپین)
- داروهای مهارکننده ACE برای فشار خون بالا (کاپتوپریل، انالاپریل)
- برخی از آنتی بیوتیک‌ها (برای مثال، ایزونیازید، کتوکونازول و مترونیدازول)
- داروهای ضد زخم معده (مانند رانیتیدین، سایمتیدین و امپرازول [Prilosec])
- داروهای ضد آندروژن یا استروژن برای سرطان پروستات
- متیل‌دوپا (Aldomet)
- درﻣﺎن ﺿﺪ رﺗﺮووﻳﺮوﺳﻲ ﺧﻴﻠﻲ ﻓﻌﺎل برای بیماری اچ آی وی، که ممکن است باعث ایجاد توزیع مجدد چربی شود که به pseudogynecomastia یا در بعضی موارد ژنیکوماستی حقیقی منجر می‌شود.
- دیگوکسین
- دیازپام (Valium)
- سوء مصرف مواد مخدر (به عنوان مثال، الکل، ماری جوانا، هروئین)
- روغن اسطو خودوس و روغن درخت چای هنگامی که در محصولات مراقبت از پوست استفاده می‌شود، با ژنیکوماستی همراه است.
در صورتی که فکر می‌کنید ممکن است مبتلا به این عارضه باشید یا در حال مبتلا شدن هستید، باید با پزشک مشورت کنید.
علائم و نشانه‌های ژنیکوماستی کدامند؟
علائم اولیه ژنیکوماستی بزرگ شدن سینه‌های مرد است. همانطور که قبلا ذکر شد، ژنیکوماستی بزرگ شدن بافت غده به جای بافت چربی است. این معمولا در مکان با توجه به نوک سینه هم اندازه است و ممکن است حس لاستیک مانند یا سفت داشته باشد. ژنیکوماستی معمولا در هر دو طرف اتفاق می‌افتد اما در برخی موارد می‌تواند در یک طرف باشد. اگر هر دو طرف درگیر شوند، ممکن است در یک طرف بزرگ شدن بیشتر باشد. حساسیت ممکن است وجود داشته باشد، اگر چه معمولا هیچ درد شدیدی وجود ندارد.
چگونه می‌توانم بدانم که دچار ژنیکوماستی (تشخیص) هستم؟
تعریف ژنیکوماستی وجود بافت سینه بیشتر از 0.5 سانتی متر قطر در یک مرد است. همانطور که قبلا مورد بحث قرار گرفت، ژنیکوماستی وجود بافت سینه (غدد لنفاوی) حقیقی معمولا در اطراف نوک پستان است. رسوب چربی به عنوان ژنیکوماستی حقیقی در نظر گرفته نشده است.
در اغلب موارد، ژنیکوماستی را می‌توان با معاینه فیزیکی تشخیص داد. سابقه پزشکی دقیق نیز مهم است، از جمله دارو و مصرف مواد مخدر. اگر سوء ظن برای سرطان وجود داشته باشد، ممکن است یک ماموگرام (عکس پستان (با اشعه‌ی ایکس)) توسط یک متخصص مراقبت بهداشتی یا پزشک دستور داده شود. برای کمک به تشخیص علت ژنیکوماستی در موارد خاص آزمایشات بیشتری ممکن است توصیه شوند. این می‌تواند شامل آزمایشات خون برای بررسی کبد، کلیه و عملکرد تیروئید باشد. اندازه‌گیری سطوح هورمون در جریان خون نیز ممکن است در برخی موارد توصیه شود.
درمان‌ها چه هستند؟
این بیماری در مردان به روش‌های مختلف قابل درمان است:
ورزش
برای رفع مشکل ژنیکوماستی می‌توان حرکات ورزشی زیر را امتحان کرد:
پرس سینه
پرس سینه قسمت میانه قفسه سینه را مورد هدف قرار می‌دهد و با یک دستگاه پرس سینه دمبل یا هالتر انجام می‌شود. هنگام استفاده از یک هالتر، پرس هالتر روی نیمکت نامیده می‌شود. مفهوم تمام این تمرینات یکسان است. برای استفاده از دستگاه، روی صندلی بنشینید و کمر خود را به تکی‌گاه تکیه دهید، و دستها را روی دسته قرار دهید. صاف به سمت جلو فشار وارد کنید، تا دستهایتان کمی تا شوند و دسته‌ها را عقب بیاورید.
برای انجام پرس هالتر روی نیمکت، روی یک نیمکت صاف به پشت دراز بکشید، یک هالتر را بالا نگه دارید و آن را به سمت سینه پایین آورید. به طور پیوسته و یکنواخت به عقب هل دهید و تکرار کنید.
برای انجام تمرین پرس سینه، در حالی که دمبل‌ها را با کف دست بالا نگه داشته‌اید روی نیمکت دراز بکشید و دمبل‌ها را به سمت زانو بیاورید. آهسته وزنه‌ها را با خم کردن آرنج‌ها و فشارشان به عقب به سمت پهلوها پایین بیاورید.
پول اور
تمرین پول اور قسمت میانی به ناحیه بالای سینه با کمک دمبل و نیمکت صاف را به کار می‌گیرد. در حالی که روی کمرتان دراز کشیده‌اید، میله را بالای سینه خود نگه دارید و دستها را به عرض شانه از هم باز کنید، و آرنج‌هایتان را کمی خم کنید. بازوهای خود را در این موقعیت نگه دارید، میله را پشت سر خود پایین آورید و سپس در یک حرکت ثابت و قوسی به نقطه شروع باز گردید.
حرکت شنای شیب‌دار و کاهشی
حرکت شنای شیب‌دار و کاهشی تمرینات مقاومتی بدن هستند که می‌توانید وقتی که به ورزشگاه دسترسی ندارید، انجام دهید. هر دو تمرین نیاز به یک شیء مرتفع دارند، مانند تخت، نیمکت، صندلی، یا یک توپ ثابت. برای انجام حرکت شنای کاهشی برای قسمت بالای سینه، روی شکم دراز بکشید و کف پاها را روی بلندی بالا بگیرید و دستها را کمی بازتر از عرض شانه قرار دهید. در یک حرکت ثابت، تا زمانی که دستهایتان به طور کامل منبسط شوند خودتان را بالا بکشید، برای صاف کردن کمر باسن خود را بالا بیاورید و مرکز بدن خود را سفت کنید. در حالی که این تنظیم و هم‌ترازی بدن را حفظ می‌کنید، خود را در یک حرکت صاف و هموار بالا و پایین بکشید. هنگام پایین آمدن دم و هنگام بالا آمدن باز دم انجام دهید.
حرکت شنا شیب‌دار را با قرار دادن دستها روی بلندی و پاها روی زمین انجام دهید. هنگام انجام این کار، همان روش را دنبال کنید، کمرتان را صاف نگه دارید، مرکز بدنتان را سفت کرده و به درستی نفس بکشید. این تمرین تاکید بیشتری بر روی قسمت پایین‌تر سینه دارد.
دیپ
حرکت دیپ با کمک میله‌های شیب موازی، سینه و ماهیچه سه سر را به کار می‌گیرد. پس از قرار دادن پاهای خود روی تکیه‌گاه پایین‌تر و قرار دادن دستها روی میله‌ها، با دقت یک پا را بلند کنید و با دست‌های کاملا باز شده خود را روی هوا نگه دارید. زانوهایتان را خم کنید، و همانطور که به جلو خم می‌شوید پایین پاها را پشتتان به حالت صلیبی قرار دهید. به آرامی بدن خود را با آرنج‌های خم شده‌تان بالا و پایین بیاورید. هنگامی که خود را پایین می‌آورید، حالت خم شده رو به جلو را حفظ کنید.
چه داروهای درمانی و روش‌های جراحی این عارضه را کاهش می‌دهند یا علاج می‌کنند؟ (h3)
ژنیکوماستی، به ویژه در مردان بالغ، اغلب حدود 6 ماه خودش از بین می‌رود، بنابراین در بسیاری از موارد، مراقبت نسبت به درمان خاص ارجعیت دارد. متوقف کردن داروها و درمان مشکلات پزشکی موجود و یا عارضه‌های سلامتی که سبب افزایش سینه در مردان می‌شود نیز از وابستگی‌های عمده‌ی درمان هستند.
درمانهای پزشکی نیز به منظور اصلاح مشکل ژنیکوماستی به طور خاص، در دسترس هستند، اما اطلاعات در مورد اثربخشی آنها محدود است. داروهایی که برای درمان ژنیکوماستی مورد استفاده قرار می‌گیرند عبارتند از:
- جایگزینی تستوسترون در مردان مسن با سطوح پایین تستوسترون موثر بوده است، اما برای مردانی که دارای سطوح نرمال هورمون مردانه هستند موثر نیست.
- کلومیفن سیترات می‌تواند برای درمان ژنیکوماستی مورد استفاده قرار گیرد. این می‌تواند تا 6 ماه مصرف شود.
- ثابت شده که تعدیل‌کننده انتخابی گیرنده استروژن (SERM) تاموکسیفن (Nolvadex) در ژنیکوماستی حجم سینه را کاهش می‌دهد. این نوع درمان اغلب برای ژنیکوماستی شدید یا دردناک مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- دنازول یک مشتق مصنوعی تستوسترون است که سنتز استروژن را توسط بیضه‌ها کاهش می‌دهد. این با مهار کردن ترشح هیپوفیز LH و هورمون تحریک کننده فولیکول (FSH)، موادی که اندام‌های جنسی را برای تولید هورمون‌ها هدایت می‌کنند، کار می‌کند. این دارو کمتر از ساير داروها برای درمان ژنیکوماستی مورد استفاده قرار می‌گيرد.
داروها در کاهش ژنیکوماستی در مراحل اولیه موثرتر هستند، چرا که زخمها معمولا بعد از حدود 12 ماه رخ می‌دهند. پس از اینکه بافت زخمی شد، داروها به احتمال زیاد موثر نیستند و تنها درمان ممکن جراحی است. ماموپلاستی ریداکشن (جراحی کوچک کردن سینه) در موارد شدید این عارضه، ژنیکوماستی طولانی مدت، یا در مواردی که درمانهای دارویی برای کمک به بازگرداندن ظاهر طبیعی پستان موثر نبوده است، مورد استفاده قرار گرفته است.
به طور معمول، ژنیکوماستی با مشکلات دراز مدت همراه نیست.
هزینه جراحی
هزینه جراحی با توجه به منطقه جغرافیایی، تجربه پزشک و مدت زمان مورد نیاز عمل، تفاوت دارد. توصیه می‌شود برای کسب اطلاعات بیشتر در این باره با یک پزشک متخصص زیبایی مشاوره نمایید.
لیپوساکشن
درمان "استاندارد طلایی" برای ژنیکوماستی شامل هر دو لیپوساکشن و حذف مستقیم بافت با برش کوچک اطراف هاله است. لیپوساکشن زمانی که غالبا ژنیکوماستی ناشی از چربی است به تنهایی خوب کار می‌کند، اما چنین چیزی نادر است. در اکثریت قریب به اتفاق مواردی که من در اختیار داشتم، تقریبا همیشه غده وجود دارد.
لیزر لیپولیز
در این روش، چربی طی یک فرآیند مکش ملایم از سینه خارج می‌شود و نسبت به لیپوساکشن دارای مزیت‌هایی است از جمله این که:
- به صورت سرپایی انجام می‌شود و نیاز به اقامت چندین روزه در بیمارستان ندارد.
- نیاز به بیهوشی عمومی ندارد.
- کم خطرتر است.
لیزر لیپولیز غیر تهاجمی
I-lipo Ultra لیزر درمانی کم توان ((LLLT) برای بیماران یک گزینه لیزر لیپولیز غیر تهاجمی موثر و ایمن با هیچگونه از کار افتادگی ارائه می‌دهد. با توجه به انتخاب، اکثر مردم ترجیح می‌دهند یک روش غیر تهاجمی مانند I-lipo Ultra برای بهبود چربی ناخواسته خود را نسبت به انتخاب روش‌های تهاجمی مانند لیپوساکشن معمول و لیزر لیپولیز تهاجمی، که روش‌های تهاجمی با عوارض جانبی پس از عمل و از کار افتادگی همراه است را انتخاب کنند. لیپوساکشن رایج‌ترین روش مورد استفاده برای کاهش چربی است؛ با این حال با خطرات شدید مانند آمبولی، فشرده‌سازی عصب، نکروز یا بافت مردگی پوست، مشکلات بیهوشی، عفونت و سرما همراه است.
علاوه بر این، موفقیت لیپوساکشن و لیزر لیپولیز بسیار وابسته به مهارت و تجربه جراح است، بنابراین نتایج به طور قابل توجهی می‌توانند متفاوت باشند. از این رو برای دستیابی به کاهش چربی و بهبود بدن و یا نیمرخ صورت نیاز به تکنولوژی‌های امن تر و غیر تهاجمی مانند I-Lipo و Ultra، Accent و Velasape و Velasmooth است.
چقدر زمان می‌برد تا ژنیکوماستی از بین برود؟
اگر چه معمولا ژنیکوماستی وابسته به بلوغ خودش از بین می‌رود، در موارد نادر ممکن است همچنان ادامه یابد و نیاز به درمان داشته باشد. ژنیکوماستی که در دراز مدت (12 ماه یا بیشتر) وجود دارد، ممکن است زخم شود (از نظر پزشکی اصطلاح فیبروز)، و درمان با داروها را اگر برای دستیابی به واکنش غیر ممکن نکند مشکل‌تر می‌کند.
عواقب روانشناختی ممکن است در صورتی اتفاق بیفتند که بزرگ شدن سینه مشخص است یا مایه خجالت است.
آیا می‌توان از ژنیکوماستی جلوگیری کرد؟
ژنیکوماستی که به علت تغییرات هورمونی با رشد یا پیری رخ می‌دهد، نمی‌تواند پیشگیری شود. ژنیکوماستی مرتبط با عارضه‌های پزشکی تنها تا حدی می‌تواند پیشگیری شود که عارضه زمینه‌ای بتواند پیشگیری شود.
آیا ژنیکوماستی و سرطان سینه مرد مرتبط هستند؟
مردان مبتلا به ژنیکوماستی در مقایسه با جمعیت عموم، 5 برابر بیشتر در معرض خطر مبتلا شدن به سرطان سینه مردان هستند. اعتقاد بر این است که خود ژنیکوماستی یک عارضه‌ی پیش سرطانی نیست، بلکه این تغییرات هورمونی (افزایش نسبی در استروژن، سطوح پایین آندروژن) که باعث ایجاد ژنیکوماستی در مردان بالغ می‌شود همچنین خطر ابتلا به سرطان پستان را در مردان افزایش می‌دهد.
